Những năm gần đây, việc xây dựng công trình xanh trở thành xu hướng của thế giới và Việt Nam cũng có nhiều dự án đạt chứng nhận này. Tuy nhiên, việc phát triển mảng này vẫn còn nhiều hạn chế. Ông Đỗ Thanh Tùng – Viện trưởng Viện kiến trúc Quốc gia chia sẻ về thực trạng và giải pháp phát triển công trình xanh và tiết kiệm năng lượng.
– Ông nhận định như thế nào về thực trạng xây dựng các công trình xanh tại Việt Nam hiện nay?
– Việc xây dựng công trình xanh tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam đã có từ lâu. Tuy nhiên, việc áp dụng công cụ để đánh giá dự án đạt chứng nhận xanh mới thực hiện từ năm 2007.
Hiện nay, cả nước mới có khoảng 60 công trình đạt chứng nhận xanh, trong đó nhiều cái được công nhận ở bước dự án dựa trên bản thiết kế, chưa thi công và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, chúng ta chỉ mới ở giai đoạn xây dựng các văn bản pháp lý.
![]() |
Ông Đỗ Thanh Tùng – Viện trưởng Viện kiến trúc Quốc gia. |
– Việc phát triển công trình xanh sẽ mang lại những lợi ích gì?
– Một công trình xanh sẽ góp phần giảm: nguy cơ bệnh tật và nâng cao sức khỏe người sử dụng; 30 – 50% tài nguyên nước và năng lượng nhân tạo, 10 – 15% chi phí vận hành và bảo dưỡng; qua đó giảm phát thải khí nhà kính; tăng giá trị, sự bền vững và tuổi thọ dự án.
Mặt khác, công trình xanh cũng góp phần phát triển đô thị như giảm thiểu tác động xã hội, tạo lập môi trường sống bền vững, thay đổi và chỉnh trang hạ tầng kiến trúc, quảng bá hình ảnh đô thị, thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển kinh tế du lịch.
– Ông có thể chia sẻ thêm các tiêu chí để đánh giá một công trình đạt tiêu chuẩn xanh?
– Một dự án xanh cần đạt được tiêu chí: sử dụng hiệu quả năng lượng, nước và các tài nguyên khác; sử dụng năng lượng thay thế; có giải pháp hạn chế ô nhiễm, phế thải và tái chế, tái sử dụng; đảm bảo chất lượng không khí của môi trường bên trong.
Công trình đó cần sử dụng vật liệu không độc hại, có trách nhiệm và bền vững; tính đến yếu tố môi trường trong thiết kế, thi công và vận hành; chất lượng cuộc sống trong thiết kế, thi công và vận hành; đảm bảo phù hợp với biến đổi của môi trường.
– Quá trình phát triển các công trình xanh tại Việt Nam đang đối mặt với những thách thức nào?
– Phát triển công trình xanh còn nhiều khó khăn. Trước hết, khái niệm này vẫn còn mới, nên nhiều người chưa nhận thức đầy đủ lợi ích của nó. Tại Việt Nam, người ta thường nghĩ dự án đó có quy mô lớn mà chưa quan tâm nhiều tới nơi chốn ăn ở và làm việc của mình.
Việt Nam cũng chưa có nhiều các giải pháp kỹ thuật đồng bộ về công trình xanh, còn hạn chế trong việc cung cấp sản phẩm vật liệu xanh, hệ thống công nghệ vận hành còn yếu… Hơn thế, chi phí đầu tư xây dựng dự án xanh ban đầu thường cao hơn so với bình thường cũng là một thách thức.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về phát triển công trình xanh của Việt Nam còn chưa đầy đủ; chưa có các cơ chế khuyến khích, ưu đãi thích đáng. Ngoài ra, sự tham gia của các quỹ tài chính, quỹ tiết kiệm năng lượng nhằm khuyến khích phát triển dự án xanh còn hạn chế.
![]() |
Sử dụng kính tiết kiệm năng lượng là một giải pháp cần thiết để xây dựng công trình xanh. |
– Các giải pháp sử dụng vật liệu xây dựng xanh hiện nay tại Việt Nam đang được ứng dụng như thế nào?
– Ngoài việc nghiên cứu kỹ đặc điểm điều kiện tự nhiên, chúng ta cần xem xét địa hình và yếu tố công năng để đề xuất giải pháp cụ thể. Các kiến trúc sư hiện nay thường sử dụng một số giải pháp thiết kế công trình xanh.
Trước hết là giải pháp chiếu sáng và thông gió tự nhiên. Việc nghiên cứu ngay từ ý tưởng thiết kế ban đầu có thể không làm tăng chi phí xây dựng mà giúp cho việc giảm tải nhu cầu tiêu thụ năng lượng điện trong các công trình.
Bên cạnh đó, nhiều người cũng nghiên cứu giải pháp cách nhiệt cho công trình. Theo xu hướng kiến trúc xây dựng hiện đại, việc sử dụng kính cho mặt ngoài đã kéo theo việc tiêu tốn năng lượng để làm mát hoặc ấm không gian bên trong. Vì vậy, các sản phẩm kính tản nhiệt low-e, cửa kính có độ cách nhiệt cao đang được ứng dụng.
Nhiều công trình sử dụng các lam chắn nắng hoặc ô văng để che chắn. Đây là biện pháp không quá tốn kém nhưng lại hiệu quả, vừa có tác dụng ngăn bớt bức xạ mặt trời chiếu vào phòng, vừa chắn được mưa hắt. Giải pháp sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời cũng được một số bên nghiên cứu.
Ngoài ra, vật liệu xây không nung đã được phát triển ở nhiều nước trên thế giới để giảm thiểu khí phát thải gây ô nhiễm môi trường cũng như chi phí xử lý phế thải của các ngành công nghiệp, tiết kiệm nhiên liệu than.
Việc ứng dụng các thiết bị thông minh trong việc vận hành công trình cũng được ưa chuộng. Các thiết bị tự động có thể tính toán nhằm tạo sự tiện nghi và tiết kiệm năng lượng nhất cho dự án
Huệ Chi
Nguồn : vnexpress.net