Không có quy định vận hành và quản lý an toàn đập thủy điện
Lan Nhi
(TBKTSG Online) – Báo cáo mới nhất của Bộ Công Thương tổng quan về tình hình thủy điện cho biết Luật Thủy lợi hiện hành không có quy định về vận hành và quản lý an toàn đập thủy điện. Nói cách khác là đang có khoảng trống quản lý trong công tác vận hành hồ, quản lý an toàn hồ đập, thủy điện.
 |
| Đập thủy điện Ea Krel2 (Gia Lai) bị vỡ năm 2013. Ảnh:TL |
Vụ vỡ đập thủy điện mới đây tại Lào là lời cảnh báo cho các quốc gia Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng về những vấn đề liên quan đến an toàn hồ, đập thủy điện. Chính phủ hôm 7-8 đã ra chỉ thị về đảm bảo an toàn cho các hồ, đập thủy điện và đời sống người dân trước những biến đổi khó lường của thời tiết.
Theo thống kê của Chính phủ, hiện trên cả nước có gần 7.000 hồ chứa thủy lợi, thủy điện đang hoạt động. Phần lớn các hồ thủy lợi đã xây dựng từ lâu, xuống cấp, không phù hợp với điều kiện mưa lũ cực đoan, gây mất an toàn đến tính mạng và tài sản hạ du. Trong khi đó, việc giám sát an toàn các công trình ở trung ương và địa phương còn hạn chế và thiếu chặt chẽ.
Còn báo cáo của Bộ Công Thương hôm 8-8 cho thấy hiện cả nước có 385 công trình thủy điện đang vận hành. Trong đó có 40 công trình không có hồ chứa hoặc sử dụng chung nước của hồ thủy lợi để phát điện. Công tác vận hành hồ chứa và quản lý an toàn đập tại 345 công trình thủy điện còn lại thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương và UBND các tỉnh.
Hiện 338/345 hồ đã có quy trình vận hành được thẩm định, phê duyệt. Bộ này cho biết về mặt kỹ thuật, các yêu cầu liên quan đến vận hành hồ chứa, quản lý an toàn đập thủy điện tương tự như đối với hồ chứa thủy lợi.
“Tuy nhiên, Luật Thủy lợi hiện hành không có quy định về vận hành và quản lý an toàn đập thủy điện, tạo ra khoảng trống trong công tác vận hành hồ, quản lý an toàn đập các hồ thủy điện”, bộ này ghi rõ trong báo cáo.
Bộ Công Thương cũng nhấn mạnh rằng một số quy định hiện chưa rõ ràng hoặc chưa có quy định chi tiết thi hành như xây dựng phương án ứng phó thiên tai, phương án phòng chống thiên tai theo quy định, bản đồ ngập lụt theo quy định của pháp luật về thủy lợi…
Việc quan trắc khí tượng thủy văn rất quan trọng mỗi mùa mưa lũ để đảm bảo an toàn hồ chứa thủy điện và an toàn cho hạ du. Tuy nhiên, hiện có sự sai khác rất lớn giữa bản tin dự báo khí tượng thủy văn với thực tế, khiến các chủ đập thủy điện gặp khó khăn trong việc vận hành hồ chứa thủy điện an toàn, hiệu quả.
Bộ này cũng thừa nhận hiện chưa có quy định về xác định và quản lý hành lang thoát lũ nên nhiều hộ dân đã xây nhà, công trình và sản xuất nông nghiệp trong hành lang này. Có những công trình xả lũ chỉ đáp ứng khoảng 30-50% lưu lượng xả thiết kế nên đã gây mất an toàn cho vùng hạ du (như thủy điện Đa Nhim, Hòa Bình…).
Xuất phát từ thực tế quản lý còn thiếu và lỏng lẻo, Bộ Công Thương đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ liên quan sửa đổi các quy định về vận hành hồ chứa và quản lý an toàn đập. Trước mắt là ban hành nghị định về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước thay thế Nghị định 72/2007.
UBND các tỉnh và chủ đầu tư các dự án thủy điện, rà soát, thực hiện đầy đủ quy định về vận hành hồ chứa và quản lý an toàn đập, tránh tình trạng hành lang pháp lý thiếu và vận hành lỏng lẻo gây mất an toàn.
Mời xem thêm:
Từ vỡ đập thủy điện Lào nghĩ tới an toàn của 7.000 hồ chứa tại Việt Nam
Nguồn: thesaigontimes.vn
